Evde Yapılabilecek Pratik El İşleri
Eski günleri hatırlamayan var mı? Evlerde hanımlar bir araya gelir el emeği göz nuru el işi ürünler yaparlardı. Genç kızların çeyizlerine el işi danteller, yazmalar, örgü işi yelekler, patikler, iğne oyası örtüler, yazdan kışa hazırlık erişteler, salçalar ve daha sayamadığımız pek çok ürün. Tüm bunlar hanımların el emeği ile yardımlaşarak olurdu. Şimdiki gibi her ürüne kolay erişim yoktu. Zamanın değişmesi hızlı tüketim derken her şeyin bir fabrika üretimi çıktı. El işi ürünlerin bıraktığı hisse, sıcaklığa, dokusuna duyulan özlemde arttı. Çoğu insan, gerek el işi ürünleri üreterek gerek satın alarak özlemlerini gideriyor. Kırsal hayattan kopup şehir hayatına adapte olmaya çalışan insanoğlu geçmişe git gide daha fazla özlem duyuyor. El işi kursları, workshoplar, el işi öğrenebileceğiniz eğitim videoları bu konuda uzmanlaşabileceğiniz kaynaklardan bazıları. Evde yapılabilecek pratik el işleri nelerdir yazımızın devamında daha detaylı inceleyelim.
El İşi İsimleri
El işi denince akla o kadar çok ürün yelpazesi geliyor ki. Takıdan el örgüsüne, yemek ürünlerinden dekorasyon ürünlerine, oyuncaktan bahçe ürünlerine kadar sınıflandırabileceğimiz geniş bir kategori var. İlk akla gelen el işi isimlerini şöyle sıralayabiliriz. Telkari, iğne oyası, Trobzan işi, tığ işi örgü, şiş örgü, kanaviçe, amigurumi, hat sanatı, çinicilik, origami, Antep işi bakırcılık bunlardan başlıca olanları. Bu el işi sanatlarını kısaca anlatalım.
Telkari: İnceltilerek ip haline getirilmiş gümüşün burgu ve örme tekniği kullanılarak takı haline getirilmesidir. Daha çok Mardin ve Beypazarı bölgesinde üretimi gerçekleşmektedir.
Trabzon İşi Hasır Bilezik: Saf altının tel şekline getirilmesinden sonra elde örme tekniğiyle bilezik, bileklik, kolye haline getirilen takılardır.
İğne Oyası: İğne oyası en basit hali ile tercihen ipek ip kullanılarak iğne yardımı ile yatak örtüsü, eşarp, havlu kenarı gibi kumaşların üzerine örülerek elde edilir.
Tığ İşi Örgü: Tığ yardımı ile ipliklerin tek zincir devamında tırabzan adı verilen örgü tekniği ile yapılan el işidir. Genellikle masa örtüleri, yatak örtüleri, yelek ve çanta gibi tekstil ürünlerinin üretiminde kullanılır.
Şiş Örgü: Pamuklu iplikler ve iki adet şişle örülebilen el işi ürünlerdir. Kazak, hırka, bere, atkı, patik çorap gibi giyim ürünlerinin üretiminde kullanılan el işidir.
Kanaviçe: Keten bezinin bir kasnağa gerilerek iğne ve iplikler ile desen verilmesidir.
Amigurumi: Japonlar’ın meşhur el işi sanatıdır. Oyuncakların tığ ile örülmesinden sonra içine elyaf doldurulması sonucu oluşturulan el işidir.
Hat Sanatı: Arap alfabesinin güzel yazı ile çevrilerek yazma sanatıdır. Mürekkebin kağıt üzerine aktarımı sırasında çeşitli yazım işaretlerine ahenk katılarak oluşturulması üzerine yapılır.
Çinicilik: Porselen, fayans, tabaklar üzerine desenlerin el işçiliği ile süsleme sanatıdır. Mutfak eşyalarında kullanılacağı gibi dekorasyon ve ev içi mimaride de sıklıkla kullanılır.
Origami: Yine Japonlara ait bir el işi sanatı. Kâğıtların değişik şekillerde katlanması ile oluşturulan süsleme sanatıdır. Çocukların en sevdiği el oyunu olması yanında birbirinden farklı süs eşyaları, lambalar, masa üstü süsler el işi yapılarak üretilmektedir.
Antep İşi-Maraş İşi: Bakır madeninin çekiçle dövülerek, el yordamıyla yontulması ve şekil verilmesidir. Kazan, düğüm, bakraç, tencere, tava, tas, mangal, sahan vb. mutfak araç ve gereçlerinin imalatında kullanılır.
Değişik El İşi Yapımı
İhtiyaçların hayal gücüne şekil vermesi ile birlikte birbirinden değişik el işi örnekleri etrafımızı süslüyor. Günlük kullanımdan hobi ürünlerine, hediyelik eşyalardan giyim sektörüne kadar ilham veren pek çok değişik el işi ürünleri mevcut. Bazı değişik el işi yapım tekniklerinden bahsedelim.
Kündekari: Dekoratif amaçlı üretilen marangozluk ürünlerin de kullanılan el işi ürünüdür. Tahta parçalarının küçük şekillerde doğranması ve bunların hiçbir ek malzeme kullanılmadan birbiri içine geçirilmesi ile oluşturulmaktadır. Kündekari’de geometrik kesilmiş desenler iç içe geçer. Bu sayede çivi, tutkal kullanılmaz. Tahta parçaların montajı, yapılan ürünün su geçirmezliği ve ısı yalıtımı destekleyerek yüz yıllar boyunca uzun ömürlü olmasını sağlar. Daha çok kapı, pencere, yatak başlıkları ve oda arası bölmeleri gibi iç mekân tasarımlarında kullanılır. Eğer bu konuda bir eğitiminiz yok ise ustalık gerektiren bu teknik için bir uzmandan yardım almanız gereklidir.
Makrome El işi Salıncak Yapımı: El işi becerileri çocuklukta kazandırılarak hem el becerilerini hem de bilişsel düşünmeyi geliştirmeye yarar sağlayan bir etkinliktir. Çoğumuz okul zamanlarında makrome iplikler ile gazetelik, abajur, çanta örmek gibi el işi etkinliklerine katıldık. Şimdi de mekânlarımızı güzelleştirip rüstik bir hava katacak makromeden el işi salıncak yapımı nasıl yapılır onu anlatacağız. Salıncağın olmasını istediğimiz ebatlarda iki adet çember temin ederek işe başlamalısınız. Tek kişilik standart bir salıncak için ortalama 3 kg civarı makrome ip kullanılmaktadır. Aldığımız çemberlerden ilki ve diğerinden daha küçük olanı oturma koltuğu olarak öreceğiz. Çemberin etrafını dolama şeklinde ip ile çepeçevre saralım. Çemberin çapının 3 katı olacak şekilde 6 tane ip kesin. İpler ikiye katlandığında 3 katı olmasına dikkat edin. Ayrıca çemberin en kısa kenarı ile ortası arasında iç çap farkı olacaktır. Bu ölçüyü de göze alarak iplerinizi kesin. İki kat yaptığınız ipleri eşit aralıklarda olacak şekilde kasnağa önden arkaya atma tekniği ile düğüm atın. Atığınız düğümleri çapraz olarak birbiri üstüne çapraz atarak örmeye başlayın. Örme modelini belirlediğiniz bir örnek şablona göre de yapabilirsiniz. Sırt kısmını yaslayacağımız büyük çemberi küçük çembere eğik paralel olacak şekilde ekleyin. Yani 90 derecelik dik bir açı elde edecek şekilde alt kısımlarını bağlayın. Arkada kalan sırt kısmı dik kalacak hale gelmeli. Birleşim yerlerini birbirine bağladıktan sonra küçük çemberdeki gibi ipleri eşit şekilde çembere bağlayın. Yine çemberin sonunda gelene kadar çapraz olarak düğümleri atın. İki çemberde birbirine sıkı sıkıya bağlandığından ve sabitlendiğinden emin olun. Duvardan sarkıtmak için salıncak iplerini sabitleyeceğiniz alanı belirleyin. İki ya da daha fazla ip askı ve halkası kullanabilirsiniz. Bu size kalmış. İstediğiniz şekilde örerek halat haline getireceğiniz makrome ipliklerini bir ucu salıncağa diğer ucunu da kanca veya tutunma halkasına geçirin.
Keçeden El İşi Çanta Yapımı: Keçeden dünyalar kadar el işi yapan bir topluluk var. Çocuklar için oyuncak bebek, anahtarlık, keçe bebek kitapları, çadır, cüzdan, çanta, kalemlik, yelek, halı say say bitmiyor. En değişik ve çok kullanılması sebebiyle keçeden el işi çanta yapımını anlatacağız. Dilediğimiz bir keçe kumaşı 25*23 ebatlarında iki taraflı olarak kesiyoruz. Kesim yerlerini dilerseniz el dikişi dilerseniz makine dikişi geçerek üç tarafını birleştirin. İki kısa ve bir uzun tarafı dikin. Bu aşamada dikiş kısmını içe gelecek şekilde tersine çevirin. Eliniz ile köşeleri düzleştirin dikiş izleri kalmasın. Uzun ve açıkta bıraktığımız kenarına kapak olarak takmak için birbirinin simetrisi iki oval keçe kesin. Oval kestiğimiz keçeleri açıkta kalan 25 cm çapına eş uzunlukta olacak şekilde birleştirin. Tek parça olarak daha önce diktiğimiz ve açıkta kalan kenarın bir tarafına kapağı dikin. Çanta ve kapak tarafına karşılık gelecek şekilde çıtçıt takın. Çantanın iki tarafına takabileceğiniz zincir veya türevi bir aksesuar ile çantayı boyundan askılı hale getirebilirsiniz. Dilerseniz bir ucuna püsküllü bir süs takarak el çantası olarak da kullanabilirsiniz.
El İşi Bez Bebek Yapımı: Kapadokya bölgesi Nevşehir ilinin Soğanlı köyünde yapılmayı başlayıp ünü dünyalara yayılmış bir el işi sanatı. Adı Soğanlı Bebek diye geçen bez bebek. 1960 yıllarda bir nenenin torunu için yaptığı bu bebek oyuncak köye gelen turistlerin ilgisini çekmeye başlamış. Bir turistin çocuğa bebeği nerden aldığını sorması üzeri oyuncağı yapan köylü kadına para teklif ederek satın almıştır. Bu olay sonrası bu bebek ailelerin geçim kaynağı olmuştur. Metal çubuk, kumaş, iplik kullanılarak yapılan bu bebekler turistlerin en çok rağbet gösterdiği yöresel ürünlerdendir. İki parça beze kolları, bacakları ve gövdesi olan şablonu çizip kesin. Çıkardığınız kalıbı dikin ve içine kullanmadığınız bez veya elyaflar ile doldurun. Maşa şeklinde kesilmiş metal çubuğun iki bacağına gelecek şekilde geçirin. Bu sayede bacakları eğilip bükülebilecektir. Yöreye has elbise modellerini bebeğin üzerine göre dikip sabitleyin. Gazoz kapağının etrafını bez ile sararak bebeğin kafasını oluşturun. Yüzüne keçeli kalem ile kaç göz ve ağız çizin. Kafayı ve gövdeyi dikerek birleştirin. Bebeğin yazmasını başına geçirmeyi unutmayın. Meşhur Soğanlı bez bebeğiniz hazır.
Evde El İşi Yapıp Satmak
Günümüz koşullarında hanımlarının görev dağılımı olarak ev işleri ve çocuklar ile ilgilenmesi veya meslek edinmemiş olması iş hayatından uzak tutuyor. Tek maaşın girdiği evlerde de bütçe her şeye yetişmiyor. Hal böyle olunca özellikle hanımlar ev ekonomisine katkı sağlamak için evde yapılabilecek ve gelir sağlayacak el işi ürünleri araştırmaktalar. Zamanının büyük bölümünü evde geçiren insanlar evde el işi ürün yapabilir mi? Peki, evde el işi yapıp satarak gelir sağlamak mümkün mü? Hiç şüpheniz olmasın ki bu mümkün. Hatta devlet ve kamu teşebbüslerinin çeşitli teşvikleri de mevcut. El işi örgü eşyaları, el işi ev yapımı gıda ürünleri bunların başında geliyor. Devlet 220 bin TL’ye kadar evde el işi yapılarak satılan ürünlere vergi muafiyeti getirmektedir. Yapmanız gereken ikametgâhınızın bağlı bulunduğu vergi dairesine giderek bireysel olarak vergi muafiyeti başvurusunda bulunmanız gerekmektedir. Alacağınız bu belge ile 1 yıl boyunca el işi yaparak sattığınız ürünlerin satış cirosu 220 bin TL’nin üstüne çıkmaması halinde vergiden muaf tutulacaksınız. Evde yapılabilecek ürünleri sıralarken genelde hobi amaçlı süs eşyası ve giyim ürünleri akla gelmektedir. Ancak azımsanmayacak bir kesimde tarhana, erişte, reçel, mantı gibi el işi gıda ürünlerine rağbet göstermektedir. Bu el işlerinin ne kadar gelir getireceğine bir göz atalım.
Evde Tarhana Satışı: Ev hanımlarının bebeklerini beslerken vazgeçilmez temek gıdası şüphesiz ki tarhana. Evlerde yapıp kurutacak imkânı olmayan ve bu zahmete girmek istemeyenler ev yapımı tarhana satın alıyor. Eylül 2021 itibari ile ev yapımı tarhana kg fiyatı 60 TL civarındadır. İçerisine konulacak malzemenin niteliğine göre maliyetleri değişkenlik gösterebilir. Ortalama bir tarhananın kg başı maliyeti 8 TL – 12 TL civarında olacaktır. Kira ve işçilik gibi maliyetlerin olmadığını düşünürsek sadık bir müşteri kitlesi ile %80 kar bırakabilen bir ürün.
Evde Nikah ve Bebek Şekeri Satışı: Yine evde yapılabilecek diğer el işi örneklerine nikâh şekerini inceleyelim. Eğer ikamet ettiğiniz şehirde kapalı çarşı tarzı her türlü hobi malzemelerinin satıldığı yerler varsa daha şanslısınız. Dışarıdan siparişe özel nikâh, sünnet, bebek mevlit şekerleri ve süsleri yapabilirsiniz. Bu işleri evlere dağıtarak sadece işçiliğini yapan firmalar ile iletişime geçerek te evden el işi yaparak maddi kazanç elde edebilirsiniz. Siparişe özel yapabileceğiniz bu ürünleri çeşidine göre tanesi 5 TL ile 20 TL rakamlara satabilirsiniz. Ürünlerinizi toptan almanız halinde maliyetleriniz ciddi anlamda düşecek ve kar oranlarınız artacaktır. Bu el işi ürünlerde kar oranı %50 ile %30 arasın da değişmektedir. Nikah şekeri üreticisi olan bir firmanın sadece işçilik hizmetini evde yaparak gelir elde edebilirsiniz. Ürünün zorluk derecesine göre 0.50 KRŞ ile 2 TL gibi fiyatlara el işçiliğini yapabilirsiniz.
Evde Sabun ve Kokulu Mum Satışı: Sabun ve kokulu mum ürünleri son zamanların gözde hediyelik ve aksesuar ürünlerinden. Alacağınız kalıplar ve katı haldeki sabun ve mum hammaddesi ile değişik ve butik bir iş seçeneğini evinizde yapabilirsiniz. Hasta ziyaretleri, bebek görmesi, iş tebriki, sünnet hediyesi gibi pek çok yerde çiçek yerine sabun ve kokulu mumlardan oluşan aranjmanlardan buket gönderilmekte. Sizde bu aranjmanları ev ortamında kolaylıkla yapabilir ve gelir elde edebilirsiniz.
Evde El İşi Örgü: El işi örgü yelek, patik, kazak ürünleri hala giyim modasında yeri dolmayanlar arasında. Evde örebileceğiniz bu ürünler çeşitli panayır, festival, kermes gibi tezgâhlarda satabilir ve gelir elde edebilirsiniz. Son yıllarda sıkça karşımıza çıkan yöresel ürünlerin satıldığı stantlar, belediyelerin açtığı kermesler ürünlerinizi sergilemek ve satmak için iyi bir başlangıç olacaktır. Eklemek gerekir ki tüm el işi ürünlerinizin satışı, ürünlerinizi ne kadar iyi tanıtıp pazarlayabildiğinizle eş güdümlüdür. Sabit bir mağazanızın olmadığını düşünürsek bu iş için dijital pazarlama platformlarından destek almanız gerekmektedir. Hem ücretsiz oluşu hem de ilgi alaları ürünleriniz ile eşleşen binlerce kişiye ulaşabilecek olmanız satışlarınızı da arttıracaktır. Bu anlamda dijital pazarlamanın gücünden yararlanmalısınız. İnstagram, facebook gibi uygulamalarda ürünlerinizi sergilemeli ve ürüne dikkat çekecek paylaşımlarda bulunmalısınız.
Evde Boncuk Dizimi: Çeşitli tekstil ürünlerinin örneğin tişörtlerin baskı ve nakışlarının yanı sıra boncuk dizimi işlemeleri de evde yapılacak el işlerinden. Fason olarak evlere dağıtılan bu el işleri pek çok kişinin gelir kapısı haline gelmiştir. İnternette bulabileceğiniz siteler ile birlikte bölgenize ait İşkur gibi kurumlar bu tarz işleri bulmanız konusunda size yardımcı olacaktır.
Türk İşi El Nakışı Nasıl Yapılır?
Türk işi el nakışı ipek kumaş üzerine simli iplerin iğne ile işlenmesinden meydana gelmektedir. Yüzyıllar boyunca yapılagelmiş bu nadide el işçiliği günümüzde değerini kaybetmiş durumda. Kooperatif ve belediye gibi sivil toplum kuruluşları tarafından kursları açılarak unutulmaya yüz tutması engellenmeye çalışılmaktadır. Türk işi el nakışı, makine nakışına benzemesiyle diğer nakış tekniklerinden ayrılmaktadır. Oldukça fazla el emeği barındıran bir el işi sanatıdır. Genelde doğa temalı desenlerden ilham alınır. Desenin ipeğe şablon olarak çizilmesinden sonra teğel ile çizilen desenin etrafı geçilir. Sarı veya gümüş simli iplikler ile dal gibi kalın olan desen kenarları nakışlanır. Sarma ve verev tekniği kullanılarak desen üzerinde dolanarak yapılır.
El İşi Modelleri
Dantel El İşi Modelleri: Çeyiz sandıklarının vazgeçilmezi fiskos masaların baş tacı dantel el işleri. Masa örtüsü, nevresim örtüsü, yastık kenarı, vitrin örtüsü her evin bir köşesine konan yadigârlar. Sadece bir el işi değildir dantel el işi. Duygu yüklü isimleri ile kadınların birbirine dertlerini, sitemlerini sevinçlerini aktardığı iletişimin adıdır. Değişik model isimleri ile kulaklara neşe katarlar. En çok duyduğumuz modelleri sıralarsak; karnabahar dantel modeli, lale modeli, çiçek modeli, yuvarlak dantel örgüsü, yıldız masa örtüsü dantel modeli, çarkıfelek sık tercih edilen ve bilinen dantel el işi modellerindendir.
İğne Oyası El İşi Modelleri: Anadolu kadınlarının simgesi yemenilerin kenarları iğne oyası ile işlenmezse olur mu? Ya havlu kenarları. Nesilden nesile aktarılmış olan kadim bir el sanatıdır. Barındığı coğrafi bölgelerin kendine has isimlerini alan iğne oyası modelleri yanında ortak kültürün iğne oyası modelleri de mevcuttur. Birbirinden zarif bu ortak iğne oyası modellerini sıralayalım. En çok bilinen modeller lale iğne oyası, sinek kanadı, zürafa, çitlek, yelpaze modeli, kelebek işlemeli, yonca modeli, sıralı dağ olarak sıralayabiliriz.
El İşi Örgü Modelleri: Hem yapması zevkli hem giymesi keyifli kış aylarında içimizi ısıtan birbirinden sıcak örgüler. Kazak, hırka, yelek, bere, şal gibi kış sezonunun ürünlerinin daha çok üretildiği örgü modellerini sıralayalım. Haroşa modeli, pirinç modeli, ters örgü, nohut modeli, baklava modeli, ajurlu model yine en çok tercih edilen örgü modellerindendir.
El İşi Örnekleri
Dantel Masa Örtüsü: Tığ ile zincir ve akabinde tırabzan çekme tekniğinin uygulanması ile ortaya çıkarılan el işidir. Tek parçadan başlanıp sona kadar yekpare olarak örüleceği gibi parça parça örülüp sonradan birleştirme yöntemi de kullanılabilir. Masa örtüleri dantel işçiliğinin en çok kullanılan ürünleridir.
İğne Oyası: İğne ve iplik kullanılarak yapılan zahmet gerektiren bir el işidir. İpliklerin dikiş iğnesine geçirilerek iğne yardımı ile ipliğe düğüm atma tekniği ile örülür. Düğüm atılırken parmakların ipliğe hakim olması gerekmektedir. Genellikle yazma ve havlu kenarlarında doğa motifleri yapılarak kullanılır. Ayrıca iğne oyalarından çeşitli takılar ve süs eşyaları da üretilebilir.
Keçe El İşi Yapımı: Keçe bilinen en eski kumaş türüdür. Koyun, keçi gibi hayvanların tüylerinin sıvı bir yardımcı malzeme kullanılarak sıkıştırılması sonucu oluşur. Geçmişte kullanım alanı çadır, sedir, kaban gibi sert yüzeyler için daha uygun olsa da günümüzde hobi malzemeleri arasında sıkça kullanılmaktadır. Renkli keçe kumaşların belirlenen kalıplarda kesilerek bebekler için montessori kitap, çanta, anahtarlık gibi değişik ürünler elde edilebilir.
El İşi Şiş Örgü: Pamuklu iplikler ve çift şiş kullanılarak örülen el işidir. Genelde kazak, bere, şal gibi kışlık giyim ürünlerinin üretiminde kullanılır. Yapım tekniğine göre çeşitli örgü model isimleri mevcuttur. Sıcak tutması bakımından bebekler için vazgeçilmeyen tekstil ürünüdür.
Kanaviçe: Çembere geçirilmiş tercihen keten bezin üzerine iğne batırılarak işlenen el işidir. Duvar panosu, sedir örtüsü olarak daha sık kullanım alanı bulmaktadır.
Amigurumi: Tığ ve örgü ipliği ile örülen ve içine elyaf doldurularak tamamlanan örgü oyuncaklardır. Birbirinden şirin oyuncaklar son zamanların en moda hobi el işi sanatıdır.
El İşi Yapımı Kokulu Mum ve Sabunlar: Saf sabun kalıplarının veya balmumu olarak hazır bulunan katı mum bloklarından yapılır. Kalıplar benmari usulü ısıtılarak sıvı hale getirildikten sonra içerisine çeşitli gıda boyası ve kokular eklenir. Oluşturulan bu yeni karışım silikon kalıplara doldurularak donması ve son şeklini alması beklenir. Soğuyan ürünler kalıplarsan çıkartılarak aranjman, nikah şekeri veya dekoratif ürün olarak kullanıma hazır olur.
El İşi Hobiler
El işi hobiler genelde boş zamanları değerlendirmek için yapılıyor olsa da yaparken eğlendiren ve zamanın nasıl geçtiğini unutturan uğraşlardır. Yoğun geçen günlerden dolan beynimizi boşaltmak, stresimizi azaltmanın yanı sıra hobilerimizi profesyonel bir uğraş haline getirip kendimize yeni alanlar açabiliriz. El işi hobileri akla ilk olarak örgü işleri ve türevlerini akla getirse de sayabileceğimiz pek çok alanda el işi hobileri mevcuttur. Tığ işi, iğne oyası, şiş örgüsü, amigurumi, kanaviçe sıklıkla hanımların tercih ettiği el işi hobileri olarak karşımıza çıkıyor. Buna karşın resim, ahşap oymacılığı, maket yapımı gibi el işi hobileri de beylerin tercih ettiği el işi hobileri olarak karşımıza çıkmaktadır.
El İşi Malzemeleri
El işi malzemeleri yapacağınız ürüne göre değişiklik gösterecektir. Kullanacağınız ürünlerin malzemelerinin kaliteli olması yaptığınız el işinin de uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır. Alacağınız el işi malzemelerinin bilindik ve güvenilir satıcılardan alınması emeklerinizin çöpe gitmemesi için önem arz etmektedir. Yazımızın içeriğinde bahsettiğimiz el işi modelleri yapımı için sahip olmamız gereken malzemeleri şöyle sıralayabiliriz.
El İşi Örgü: Pamuklu örgü ipleri ve uygun numara şişler.
Tığ İşi: Yün ve akrilik karışımı ipler dantel işi için en ideal iplerdir. Seçeceğiniz modele uygun numarada tığ seçimi yapmalısınız.
Amigurumi: Pamuk ip tercihen 2 veya 2.5 numara tığ, boncuk elyaf, oynar göz amigurumi oyuncak yapımı için yeterli malzemeleridir.
İğne Oyası: İğne oyasının temel iki malzeme olarak dikiş iğnesi ve ipek iplikler yeterli olacaktır.
Kanaviçe: Etamin, kasnak, iğne, muline iplik temel kanaviçe malzemeleridir.
Kokulu Mum ve Sabun: Mum ve sabun yapımı için kalıp bloklar halinde satılan katı bazda balmumu ve sabun ana malzemedir. Yanı sıra renklendirmek için boya, koku esansları yardımcı malzemeler olarak bulundurulması gereken malzemelerdir.
El İşi Şal Modelleri
Kışın soğuklardan korumasının yanında şıklığı tamamlayan aksesuarlardan biridir şal. Her kadının gardırobunda illaki bulunur. Makine örgü yanında el işi şal modelleri yıllar geçse de modasını yitirmez. Düz bir zemin örgüsü olarak diğer el işi örgü modellerine nazaran yapımı daha kolay ve pratiktir. El işi şal modellerinden bazı örneklere değinelim.
Fiyonk Şal Modeli: Angora simli pamuklu ip ve 3 numara tığ fiyonk şal desen model için uygun olacaktır. Çekilen 6 zincir içerisine batım yapılım yuvarlak bir halka oluşturun. Üzerine 4 zincir ekleyerek halkanın içerinden yuva geçin ve 3’lü tırabzanlar yapın. 3 zincir 3 tırabzan halkanın içerisine batarak çıkın. 3 tırabzan sonrası 4’lü yuva zincir çekerek halkayı büyültün. Bu işlem sırasında sutaşları modeli oluşacak ve tırabzanlar sutaşı üzerinde büyüyecektir. İstediğiniz büyüklüğe ulaştıktan sonra yeni sıraya geçerken modeli kurmaya başlayın. 3 zincir çekip ilk yuvanın içerisine tığı dıştan içeri olmak üzere geçin. Bu esnada yuva ikiye katlanmış vaziyette olacaktır. Tığı yuvaya 2 kere batın ve tığa 6 kere ilmekler toplayın. İlmekler yuvadan geçip tığda kalmalı. Daha sonra tığdaki ilmeklerden 2’li ilmek alarak kesme işlemine geçin. Son kalan 2 ilmeği de kapatarak tek zincir çekin. İşlemi en başta yaptığınız sutaşlarının etrafını saracak şekilde yapın. İlk yaptığınız sutaşlarının etrafını tamamen fiyonk haline getirdikten sonra yeni sıraya en baştaki gibi halka üzeri sutaşları oluşturarak devam edin. Fiyonkları yine örnekteki gibi tekrarlayarak şalın örgüsünü tamamlayın.
Tığ İşi Üçgen Şal Modeli: Yazlık kullanım için uygun ve kolay bir modeldir. 2 numara tığ ve simli ince örgü ipi bu model için uygun olacaktır. İlk olarak uç kısım için 10 zincir çekip ilk zincirin içine batarak halka üzerinden tırabzanlara başlayalım. Halka üzerine 5 zincir çekip tığa ipi 2 kez dolayın halkanın içine 5 ilmek batıp 4’lü tırabzan çıkın. Tığda olan 4 ilmeği önce 3’e sonra 2’ye ve sonra 1’e kalacak şekilde tırabzanı kapatın. Tekrar tığa 2 kere ip alıp 5 ilmek batıp 4’lü tırabzanı çekip en son kapatın. Bu hali ile 5 tane kapanmış tırabzanınız oluşacak. 5 kapalı tırabzan arasına 2 zincir çekip boşluk bırakın ve halkayı bu şekilde 5’li halde dönün. Halka tamamlanınca bir üst sete 3’lü zincir çekerek başlayın.7’li zincir ile çektiğiniz tırabzanı bir altta kalan 2’li boşluk halindeki yuvaya batırın. Tekrar 7’li zincir çekin. İşlemi devam edin. İşlem bittikten sonra elinizde V görünümlü bir motif çıkacaktır. Şimdi 2.seti de bitirdikten sonra 3. Sete ilk bölümdeki gibi 5’li zincir çekip 5 ilmek atıp eksilttiğiniz tırabzanı yapın. Araya 2 zincir boşluk bırakın. 5 tırabzan 2 boşluk olacak şekilde 3.sırayı alttaki setten 5 ilmekli tırabzan fazla olacak şekilde büyültün. Modeli bu hali ile dilediğiniz ölçüde ki şal boyutuna gelene kadar tamamlayın.
Yoncalı Etol Şal Modeli: Bu modelde kullanacağınız tığ numarası yoncaları ne kadar büyük yapmak istediğiniz ile orantılıdır. Modele 10 adet zincir çekerek başlayın. Geriye doğru 6. zincire tığı batıp iki ilmek çekip kapatın. Oluşturduğunuz bu yuvanın üstüne 4 tane zincir çekin. Çektiğiniz bu zinciri ilk çektiğiniz 10 zincirin en başına batıp kapatın. Küçük olan taraf yuva büyük olan kısmı da yaprağı geçeceğiniz tırabzanlar olarak kullanılacak. Tığa iki kez ip dolayıp küçük yuvaya batıp üç tane tırabzan yapın. Daha önce yaptığımız iki büyük tırabzanla birlikte 4 tırabzan oldu. Bu ilk yaprağın yanına tığa iki ip dolayıp yeniden 4’lü zincir ile çekeceğimiz 4 tırabzan daha oluşturun. Şimdi 2. Yaprağın sonuna 10 zincir çekip 6.zincire tığ batıp iki ilmek ile tekrar yuvayı kapatın. 4 zincir çekin ve altta kalan zincire tığı batıp burayı da kapatın. İlk sefer ki gibi 2 yaprak oluşturacağınız büyük kanat ve etrafını döneceğiniz küçük halkanız oluştu. Büyük kanatın yanına 2 tane daha 4’lü zincir ile tırabzan çekin. Şimdi birbirinden bağımsız ama aynı sıranın bütünü olan 4+4 adetten oluşan tırabzanları birbirine karşı karşıya olacak şekilde birleştirin. Yonca şekli bu teknikle oluşacaktır. Yoncaları büyülterek şalın tamamını örün.
El İşi Örgü Modelleri
Şiş İle Yapılan Örgü Modelleri: Şiş ile yapılan örgü modellerinden akordeon örgü modelinin yapılışını inceleyelim. Bu örgünün püf noktası ters ile başlayıp düz sıra ile bitirmek. İlmeklerin ilk başlangıcında 6 ters ile başlayın ve 4 düz ile devam edin. Sıralamayı bu şekilde devam edin. 2.sıraya geldiğinizde 8 tane düz 8 tane ters olacak şekilde örün. Üstteki 4 sırayı da düze düz terse ters gelecek şekilde örün. 4 sırayı bitirdikten sonra diğer 4 sırayı örmeye geçtiğinizde bu sefer bir önceki seriyi bitirdiğiniz yönün tersi olacak şekilde örmeye başlayın. Yani ters bitirdiysek düz ile düz bitirdiysek ters ile başlamalıyız.
Tığ İşi Örgü Modelleri: Tığ ile örülen örgü modellerinden genelde akla fiskos masa dantel örgüler gelir. Ancak şimdi size tığ ile örülen atkı modelini anlatacağız. Modelimiz gençlerin rövanşta tuttuğu 3D atkı örgü modeli olarak geçiyor. Basit ve yumuşacık olan bu örgü için 3.5 numara tığ ile herhangi pamuklu bir örgü ipi yeterli olacaktır. Ortalama 13-15 cm eninde bir atkı için 26 adet zincir çekmeniz gerekecektir. Zinciri çektikten sonra her bir ilmeğe sık iğne olacak şekilde batın. Artık modeli çıkartmaya başlayabiliriz. İlk batımdan sonra aynı zincire iki batım yaparak ikili ilmek çıkartın. Sık iğne örgüsü ile tığda tek ilmeğe düşürün. Tığın başına ilmeği iki kere dolayın hemen yanındaki zincire tığı batarak 3.ilmeğide tığa çekin. Önce 2 sonra 1 kalacak şekilde tığdan ilmekleri kesin. Yanına tekrar sık iğne yapın. Tekrar örneğe geçin. Yani bir sık iğne bir örnek olacak şekilde modeli örün. Model tek tek puntolu noktalardan oluşan bir görüntü sergileyecektir.
El İşi Kırlent Modelleri
Hanımların örgülere olan tutkuları şimdide dekorasyona sıçradı. Salondan balkona, koltuktan yatağa kadar pek çok mobilya dekorasyonunu tamamlayan birbirinden şık kırlent modelleri evleri şenlendiriyor.
Papatya Modeli Tığ İşi Kırlent Yapımı: tercihen sarı ve beyaz ipliklerden örülmesi papatya desenine en güzel yakışanı. Ancak elinizdeki farklı iki renk ip ile de örebilirsiniz. 12 zincir çekerek tırabzan yaptığımız küçük halkayı papatyanın ortası olarak oluşturacağız. Tercihen sarı ip ile yaptığımız halka tırabzanın üst sırasına gelince beyaz ip ile halka tırabzanın her bir tepesine 4 adet tırabzan çekin ve 2 zincir ile boşluk bırakın. Papatyaların geniş olmasını istiyorsanız tırabzanları yaparken tığa 2 kez dolayarak ilmekleri 5 defa da kesin. Genişliğini belirlediğiniz kadar papatya parçalarını arka taraftan birleştirerek dilerseniz uç kısmına fermuar dikebilirsiniz.
Pathcwork El Yapımı Kırlent Modeli: Hanımlar elde kalan kumaşları ziyan etmeyi hiç sevmezler. Ama bazı elde kalan kumaşlardan ne masaya örtü olur nede üste kıyafet. Yabancıların pathcwork Anadolulu kadınların kırk yama dediği birleştirme kumaşlardan el işi kırlent yapabilirsiniz. 5 ya da 6 farklı renkte kumaşı 10X10 cm aralıklarla kesin. Kumaşları arkalarından birbirine ekleyerek dikin. Arka kısma tek renk bir kumaşı keserek arka yüz astarı olarak dikin. Kullanışlı kırlentlerle evinizi süsleyebilirsiniz.
El İşi Yazma Örnekleri
İğne oyalarının en yakıştığı yer şüphesiz ki el işi yazmalardır. Anadolu kadınlarının baş tacı olan yazmaların çeşitli örneklerinden bahsedelim.
Menekşe Tığ Oyası Yazma Modeli: Seçeceğiniz üç renk iğne oyası ipliklerinden biri yeşil renk olursa menekşe modeli daha gerçekçi ve canlı olacaktır. Yazmanın tüm kenarını yeşil ip ile tek şerit olarak tırabzan çekin bu alt menekşelerin bağlanacağı alt zemini oluşturacaktır. Menekşe modeli için ortalama 5 tığ batımı ara verin. Şerit ipe 3 adet zincir çekin 1 ilmek alıp yandaki tığ batımına girin. Bir zincir, 1 ilmek ve 1 de tığ batımı olmak üzere tığda 3 düğüm olacak. Önce 3 sonra 2 ve sonra 1 ilmeği kesin. Sonra 4 zincir çekip şeritteki ara noktadan tığ batıp tırabzanı kapatın. Tekrar 3 adet zincir çekin hemen yanındaki tığ batımına tığ geçirin. Çektiğiniz 3 zinciri sık iğne ile kapatın. Bu sırayı 4 adet pim pirim olacak şekilde devam edin. Pim pirim sonrasında menekşeyi oturtmak için 6 adet zincir çekin. Hemen dibi değil bir yanındaki tığ batımına girin ve bu yuvada 6 adet zinciri kapatın. Kapadığınız bu zincire sık iğne ile yuva açın. Aynı işlemi peş peşe 3 pim pirim üzerinde devam edin. Menekşenin 3 dalı bu şekilde oluşacak. Bu işlemleri yeşil ip ile devam edin. Şimdi 2.renk ipi tığa geçerek menekşe dalının ilk dal kısmının olduğu düz zemine tığı batıralım. Tığa 3 kez ip dolayıp sık iğne ile ipi dala sabitleyelim. Aynı şekilde diğer kalan 2 dala da sıçrayarak yeni renkteki ipi dallara sabitleyelim. Önce 1 sonra 2 sonra yine 2 olacak şekilde tırabzan ile zincir çekin. 3 dal üzerinde yuva oluşturun. Bir adet zincir çekerek yuva içerisine girin 13 kere dibinde zincir çekerek tığa ilmek biriktirin. Burada dibe zincir çekerken tığa da ilmek toplamış oluyoruz. Şimdi ipin ucundan alıp 13 ilmeğin içinden geçerek tek seferde kesin ve ikinci zincirde kapatın. 6 adet zincir çekin. Az önce çekip kapattığınız 13 ilmeğin tam ortasından tığı batıp tek ilmek ile kesme atın. Bir pim pir atın ve tekrar 6 adet zincir çekin. Aynı şekilde 13 ilmeğin ortasından geçip kapatın. Bu işlemi 5 kez tekrarlayın. Menekşenin yaprak kanatları bu şekilde oluşacaktır. İşlem bittikten sonra yeşil renk ile 2.renk ipin birleştiği tam orta bölüme 3.renk ipi tığ ile bağlayalım. 11 tane zincir çekin. Zinciri sıkıca gerin ve parmağınızın üzerinde tutun. Tığı zincirin altından girin ve üstünden çıkarken dibinden zincir çekerek uzatın. Bu esnada tığda 16 tane ilmek biriktirin. Topladığınız 16 tane ilmeğin içinden tek ilmek geçip yeşil yuvadan bağlayın ve iki ilmek çekerek kesin. Menekşe modeliniz oluşmuş olacaktır.
Boncuklu Tığ Oyası Yazma Modeli: Boncuklu modeller için tığdan geçebilecek ebatta olan ince ve küçük boncuk türlerini seçmelisiniz. Yazmanın etrafına tığ batısını yaparken 1 zincir çekip 2 boncuk alarak yazmanın çevresini dönün. Yazmanın tersinden başlayıp kendimize doğru çevirelim. 2 boncuğun arasına ipi sabitleyin. Küçük bir örümcek yapın. Örümceğin sonuna 4 boncuk alıp sıkı bir şekilde kapatın. Boncuğun boyunda bir zincir çekin. Her boncuğun arasına batıp boncuklar arası kapama yapın. Boncukları sabitleyin. 1 zincir çekip 3 boncuk alıp boncukları sıkıca tutup zincir çekerek kapatın. Tekrar zincir çekip en son 1 boncuk alıp diğer boncukların arasında kalacak şekilde zincire batıp kapamayı yapın. Bu sıra bittikten sonra aynı işlemi yeni sıra için tekrarlayın.
El İşi Dantel Pike Takımları
El işi dantel pike takımları yerini fabrika üretimi nevresim takımlarına bıraksa da geleneksel alışkanlıklar arasında duruyor. Sandık çeyizlerinin en güzide parçalarından olan el işi dantel pike takımlarını bir araya topladık. Dantel yapmayı bilenlerin rahatlıkla yapabileceği kolaylıklarda el işi dantel pike modellerine göz gezdirelim.
Çeyizlik Pike Takımı Tığ İşi Yapımı: Pike kenarlarına dantel işi yaparken seçeceğimiz iplik 50 numara dantel ipliği ve 17 numara tığ yeterli olacaktır. Pike kenarlarına başlarken tığa 6 tane zincir çekelim 7 zincir bırakıp 8.zincire tığ batarak tırabzan yapın. 2 zincir çekip 2 zincir bırakıp tırabzan yapın. 4 zincir çekin ve 4.zincire batın. Bu tırabzanların yanına zincir çekmeden 4 tane daha tırabzanı peş peşe yapın. 2 zincir çekip boş bırakıp tekrar tırabzan yapın. Bu şekilde zinciri sonuna kadar kutucuklar yaparak ilerleyin. Toplamda 11 tane kutucuk olacaktır. Kutucukların sonunda 4 tane tırabzan çekin. Sonuna sık iğne yapın. Sırayı bitirince bir üst sıraya geçin. 4 zincir çekin ve 4 tane pıtırcık yapın. Kutucukların üzerine 5 zincir çekip aynı yere tırabzan yapın. Alttaki 4 tırabzanı atlayıp diğer kutucuğun üzerine yine 5 zincir çekip aynı kutucuklar üzerine tırabzan yapıp devam edin. En son tırabzanın alttaki dolu kutucuğunu kaydırmak için altta boş kutuya değil dolu kutnun üzerine 2 zincir çekip 4 tırabzan yapın. Bu tırabzanın sonuna sık iğne yaparak 2 zincir çekin ve tırabzan yaparak kapatın. 5 sırayı bu şekilde büyüterek gidin. Dikkat etmeniz gereken tek nokta dolu kutucukları bir üst sıraya geldiğinizde birer kutu kaydırmak için dolu olan yere boş getirerek birer kutu kaydırmanız. Şimdi artık modelin geri kalanını istediğiniz halde modelleyebilirsiniz. Tırabzanların üzerine yaprak deseni yaparak uça doğru uzatabilirsiniz. Her bir yaprak için kutucukların içinden başlayarak 4 zincir çekip yanındaki tırabzana batın. Her yaprak arasını da sık iğne yaparak ayrım koyun. Tığ işi 13 cm eninde oluncaya kadar bu örneği yapabilirsiniz. Dantel kenarı bittikten sonra kolalı suda yıkayıp sertleşmesini sağlayın ve sonrasında ütüleyin. Tüm bu işlemler dantelin pikede daha düzgün kalmasını sağlamak için yapılması gereken adımlardır.
El İşi Klozet Takımları
Kazaklar, oyuncaklar, salon takımları, pikeler, yatak örtüleri derken sırada banyo ve tuvaletlerimize sıra geldi. El emeği göz nuru el işleri hayatımızın her alanını güzelleştirmeye devam ediyor. Banyolarda el işleri sadece havlu kenarlarında kalması beklenemezdi. Şimdi size el işi klozet takımlarından ve yapılışlarından bahsedeceğiz. El işi klozet takımı yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli konu seçilecek malzemenin sık yıkanabilir olması ve bu yüzden deformasyona uğramayacak olması. Temizliği ve uzun ömürlü olması açısından duck kumaşlar ve polar ürünleri tavsiye edebiliriz. Bunun yanı sıra tığ işi örgülerden ve saçaklı iplerden de yararlanabilirsiniz.
Minnie Mouse Desenli Polar Klozet Takımı: Neşeli ve eğlenceli modelleri seviyorsanız polardan Minnie Mouse’lu klozet takımı yapabilirsiniz. Seçeceğiniz uygun büyüklükteki Minnie Mouse kalıplarını farklı renklerdeki polar kumaş üzerine koyarak kesin. Klozet takımının alt zeminini oluşturacak tek parça kumaşın üzerine kestiğiniz kalıpları dikin. Takımın alt tarafına koyacağınız halı kaydırmaz kumaşlar klozet takımını serdiğiniz fayanslar üzerinde sabit kalmasını sağlayacaktır.
Penye İpten Klozet Takımı: Kullanmadığınız ve atmaya kıyamadığınız veya atmaya karar verdiğiniz penye tişörtler tamda bu işi için biçilmiş kaftan. Tişörtlerinizi iki parmak kalınlığında şeritler halinde kesin. Kestikten sonra ipleri iki elinizle iyice gerin. Kestiğiniz ipleri birbirine bağladıktan sonra yumak olacak şekilde sarın. 6 numara şiş bu örgü için uygun olacaktır. 25 adet zincir çekerek paspasın girişine başlayın. Zincirin başından örgüye başlarken 1 ilmek atıp 1 ip dolayın. Yandan 1 tığ batın. Tığda 3 ilmek olacak. Önce 2 sonra 1 ilmek kalacak şekilde tırabzanı yapın. 3’lü ilmeklerle tırabzan yapmaya devam edin. Son yuvaya geldiğinizde 6 ilmek atarak tırabzanı yapın ve örgüyü arttırın. Aynı yuvaya 6 adet daha tırabzan çekip burada bir dönme hareketi sağlayın. Yeni sıra tırabzan yapmaya başladığınızda tırabzanı örmek için zincire batacağınız tığı önden değil bu sefer arkadan batarak örün. Bu işlem penyenin esnekliğinden dolayı örgünün içe kıvrılmasını engelleyecektir. Aynı zamanda model olarak alt ve üst tırabzanlar arasında ters ve düz deseni verecektir. Diğer üst sırayı da 3’lü tırabzanlar ile devam edin. Bu sıranın sonuna gelince de yine 6 ilmek attırarak son bitiş yuvanın içine 6 tırabzanı arttırarak döndürün. Bu sefer örgüyü önden tığ batarak bitirin. Bir sonraki tura gelindiğinde artık 6 tırabzan değil 8 tırabzan arttırın. Her 2 dönüşte bir 2 tırabzan arttırarak oval şekilde büyümesini sağlayın. Örgü modelinizin orta boyuttaki kısmına geldikten sonra artık 2 şer 2 şer keserek arttırmanın tam tersi azaltarak devam edin. En son bitiş boyutuna ulaştığında elinizde oval şekilde eşit bir paspasınız olacaktır. Son sıraya dilediğiniz desen şeklini vererek çevresini geçebilirsiniz.
El İşi Bebek Örgüleri
Evlerin sevgi yumurcakları bebekler için vereceğimiz el işi bebek örgü modellerini hem içinizi hem de bebeğinizi ısıtacak. Örgü modellerini yazımızın devamında inceleyebilirsiniz.
Kıvrımlı Bebek Yeleği Örgüsü: Arka taraf için 48 ön kanatlar içinde 24’er adet ilmek atın. İlk 2 sırayı haraşo örün. İlk 2 sıra sonrası modeli kurmaya başlayalım. İlk ilmeği örmeden karşı şişe alın. Sonraki 2 ilmeği ters örün. Şişe bir ilmek dolayın 7 tane düz ilmek örün. Sonraki ilmeğin yönünü ters çevirin bu ilmekle birlikte 3 ilmeği aynı anda düz örerek toplayın. Peşine 1 ters 2 düz ilmek örün. Şişe bir ilmek dolayın 3 ilmek ters örün. Bir ilmek dolayın en baştaki gibi 7 ilmek düz örerek aynı sırayı devam edin. Çevirip modelin arka tarafına geçtiğimizde kenar ilmeğini örmeden karşı şişe geçirin. 5 tane düz 15 tanede ters ilmek örün. Sıradaki 1 ilmeği düz kalanları ters olarak örün. Ön yüze geçtiğimizde modeli kurarken yaptığımız ilmek adımlarını tekrar edin. Arka kısmı da yine az önce saydığımız adımları yaparak tekrar edin. Bu örgü sistemini ön iki kanatta da uygulayarak yeleğin ön kısımlarını oluşturun. Kol ve yaka kesimlerini yaptığınız bebek yeleğini birleştirebilirsiniz.
Tığ İşi Bebek Jile Elbise Örgüsü: Şirin mi şirin kız çocukları için tığ işi bir elbise modeli ile geldik. Bu elbise için 2 renk ip kullanacağız. Orta kalınlıkta bir tığ bu örgü için uygundur. Elbiseye 1 yaş civarı için 120 adet zincir çekerek başlayın. Zincirleri önce 3 sonra 2 ve 1 olacak şekilde tırabzan çekin. Tırabzanlar bitince iki ucu birleştirerek çember oluşturun. Dönüşü tamamladıktan sonra üst sıraya 2 zincir çekip 3.yuvadan batacağınız tırabzanlarla içi boş kutucuklar oluşturun. Toplamda 40 tane kutucuk oluşacak. 3.sıraya gelindiğinde 3 zincir çekip her kutunun içerisinde tığ batarak 2 tane tepesine de 1 tane tırabzan yapın. Sırayı bu şekilde bitirin. 4.sıraya geldiğinizde 2 zincir çekip boşluk bırakıp içi boş kutucuklar oluşturun. 10 sıra bu şekilde tamamlayıp elbisenin bel kısmını oluşturun. Etek bölümü için diğer renk ipi bel kısmına sabitleyin. Bu sefer 3 zincir çekip boş yuvaya 3 tırabzan yandaki yuvaya da 3 zincir 1 tırabzan yaparak ilerleyin. İlk sırayı bu şekilde ördükten sonra yeni sıraya boş kutuların birini atlayıp diğerine gelecek şekilde 3 tırabzan çekin. Etek ucuna gelene kadar örgüyü devam edin. Son sırada 4 zincir çekerek 1 tırabzana batıp boşluk olan yuvalara kirpik örerek etek ucunu tamamlayın. Elbisenin askılarına seçeceğiniz aynı renklerde kurdeleyi dikin. Elbisenin iç kısmına yumuşak bir kumaştan astar dikin. Bel kısmına kurdele geçerek elbiseye daha şirin bir hava katabilirsiniz. El emeği göz nuru elbiseniz şirin bebeğinizin giyimine hazır hale geldi.
El İşi Salon Takımları
El işi salon takımları; masa örtüsü, fiskos sehpa örtüsü, vitrin içi örtüler ve koltuk kenar örtülerinden oluşmak üzere takım olarak örülebileceği gibi ihtiyaç ve zevkinize göre kombinler de yapabilirsiniz. El işi salon takımları evinize nostaljik görüntü vererek şık bir hava katacaktır. Özellikle az eşya ile dekore ettiğiniz salonlara hareket katarak salonu yeni bir kimliğe büründürecek. Salonları dilediğiniz tarz el işi yapımı takımlarla düşük bütçeli bir değişime sokabilirsiniz. Tığ işi dantel, kanaviçe, iğne oyası, keçe yapımı en çok tercih edilen el işi teknikleridir.
El İşi İğne Oyası Yazma Modelleri
El işi İğne oyası yazma modelleri bulunduğu yer ve coğrafi bölgelere göre şekillenir. Örneğin Karadeniz bölgesinde sık kullanılan bir iğne oyası modeli Ege’ye gelindiğinde popülerliğini kaybedebilir. Veya bir bölgede olan oya modeli diğer bölgelerde hiç bilinmeyebilir. Burada da kültürel aktarım ve günlük yaşantının sanata yön vermesi görülmektedir. Tıpkı söylenen türküler lehçeler gibi iğne oyaları da bölgelere göre farklı desen ve isimlere bürünmüştür.
İğne Oyası Badem Modeli: Bu model daha çok Ege’nin bademleri ile meşhur Datça ve civar bölgelerinde görülür. Yazmanın çevresi bir sıra geçildikten sonra model kurmak için geniş zürafalar çekilir. Bu işlemi zemine kullanacağınız ip rengi ile yapmalısınız. Çift ilerleyecek şekilde 4 sıra kirpik yapın. En tepeye gelindiğinde 3 tane sinek kanadı yapıp tekrar çift olarak aşağıya bir önceki kirpiğin arasına bir sıra boşluk verecek şekilde düğümleri atın. Aynı işlemi tekrar ederek yan tarafına bir yaprak dalı daha çıkın. V şeklinde iki dal şekli oluşacaktır. Bu iki dalın ortasına farklı bir renk ip ile badem desenini çıkacağız. İki kanadın arasında kalan sinek kanadına yeni renk ipi sabitleyin. Bu yuvanın içerisine 6 adet kirpik yapın. Yaptığınız 6 kirpiği dönüp içlerine küçük zürafalar yapın. Arkalı önlü 2 tur dönerek zürafaları yapın. İlk sıra da 5 ikinci sırada 4 tane zürafa oluşturun. Dönüşlerde artık kirpik yaparak devam edin ve her dönüşte birer kirpik eksiltin. Her yaptığınız badem çiçeğini bir önceki modelin dalı ile kirpik yaparak birleştirin.
Sinek Oyası: Bu oya modeli Kütahya bölgesine ait bir oya modelidir. Kütahya oyaları büküm iplerle yapılmaktadır. Kullanacağınız ipin büküm ip olmasına dikkat edin. 5 tane zürafa yaparak oyamıza başlayalım. Bu zürafaları döndüre döndüre 5 sıra boru yaparak çıkın. En tepeye sık iğne yaparak 2 zürafa daha ekleyin ve çiçeğe başlayın. Zürafaların yanına 2 sık iğne daha arttırarak 4 zürafaya çıkartın. Üst sırayı yaparken de arttırın ve 5 sayısına ulaşın. Sıra başına geçince baş taraflara minicik pırpırlar yaparak zürafaları birer eksiltin. Eksiltmeyi yaparken her bir sırayı dönerken pırpır yapmayı unutmayın. Son ucada pırpır ekleyerek yaprağı bitirin. En baştan itibaren modelin aynını tekrar aşağıda oluşturduğumuz borulara batarak başlayın. Birbirinin simetrisi iki yarım yaprak şekli çıkacaktır. Son olarak 3.bir yaprağı da aynı teknikle oluşturun. 3 yaprağın sonunda yukarı uzayacak şekilde 4 zincir zürafa yapılır. En tepeye küçük bir pırpır yapılır ve ipi aşağıdan ikinci zürafaya inerek 2 tane zürafa zinciri yapın. Sıkı iğne ile sabitleyin ve aynından yan tarafa aynı şekilde bir kanat daha yapın. Biten oya boruya sarılı bir sinek modeli gibi duracaktır. Şimdi borunun ortasına farklı bir renk ile tohum yapacağız. Küçük bir halkaya küçük pırpırlar yapın. 3 tane tohum yaptıktan sonra ipin rengini değiştirin. Yeni ip ile sıkı olarak 4 tane pırpır oluşturun. Bu tomurcuğu az önceki boru oyanın içinden geçirip altta sıkı iğne ile sabitleyin.
Şeker Çiçeği Oyası: Çok eski bir oya örneği olan bu oya Amasya yöresine aittir. 3 renk ip ile yapılır. Orijinalinde yeşil pembe ve krem renk ipler kullanılmaktadır. Ancak siz istediğiniz renklerde yapabilirsiniz. İlk halkayı yapın içine 3 tane zürafa yapın ve 3’lü kök oluşturun. İlk zürafanın üstüne tekrar zürafa yapın diğerlerinin üzerine de zürafa yaparak birkaç sıra dönün. Şimdi boruyu döndükten sonra tepesine 7 zürafa olana kadar arttırarak ilmekler atın. 7 göz oluştuktan sonra hepsine birer kere batarak sırayı çevreleyin. En tepede sinek kanadı oluşturun. Sinek kanadının üzerine bir ileri ve bir geri olacak şekilde küçük pırpırlar örün. 7 zürafa üzeri 7 sıra sinek kanadı oluşturmuş olacaksınız. Yeni ipi iğnenize alarak ilk yaptığınız sinek kanatlarının arkasından geçerek yeni zürafalar yapın. Çevresini geçerek bu şekilde yukarı kadar çıkın. 3.sırayı gene 2. sinek yaptığınız zürafaların ardına ilk kullandığınız renk ip ile çevresini sinek kanadı yaparak geçin. Arka arkaya 3 katlı bir sinek kanadı 7 zürafanın üzerine gelmiş olarak modeliniz şekillenecek. Bu çiçeği zincir çektiğiniz bir tırabzana monte edebileceğiniz gibi direkt olarak yazmaların kenarlarına da geçebilirsiniz.
El İşi Yapmayı Nasıl Öğrenebilirim?
Her bilgi temelinde usta çırak ilişkisine göre öğrenilir. Yeni bir konuda uzmanlaşmak istiyorsanız kursa da gitseniz uzmanından eğitimde alsanız sizin öğrenme şevkinizle ve azminizle doğru orantılıdır. El işi öğrenmek ilgi, emek, sabır ve zaman ister. Bu konuda tecrübeli bir yakınınızdan destek alabilirsiniz. Büyükler hem yol gösterici hem de bilgi aktarıcı olurlar. Ama çevrenizde el işlerine hakim bir yakınınız yoksa da dert etmeyin. Artık her şeyin çaresi var. İlgi duyduğunuz el işi kurslarına kayıt olabilirsiniz. İnternette pek çok ücretsiz erişim sağlayabileceğiniz içerikler ve videolar mevcut. Workshoplar yine bu anlamda tecrübelerin aktarılacağı ve deneyim sağlanabilecek yerler. El işi yapmayı öğrenmek için pek çok fırsat var. Nerdeyse her belediyenin sınırları içerisinde yaşayan vatandaşlara sunduğu imkânlardan biride ücretsiz kurslar. Bu kursların büyük çoğunluğu el işi sanatlarından oluşmaktadır. Youtube’da pek çok izlemeye değer öğrenim videoları mevcut. Yine küçük maliyetlerle satın alabileceğiniz online Udemy kursları bu anlamda size fayda sağlayacaktır.
El İşi Yapmak Zor mudur?
El işi yapmak zor mudur sorusuna verilebilecek cevap kişiye göre değişen bir konudur. Doğuştan el becerisine sahip yetenekli kişiler öğrenme konusunda daha şanslı oluyorlar. Kişinin dikkatini vermesi sıkılmadan sistemli bir şekilde pratik yapması el işlerine yatkınlık sağlamasını hızlandırır. Ne kadar pratik yaparsanız o kadar ustalaşmış olursunuz.
El İşi Yaparak Para Kazanabilir miyim?
Elbette ki el işi yaparak para kazanabilirsiniz. Evde yapılan el işi ürünleri sadece boş zamanları değerlendirmek değil cebinize ek kazanç sağlamak içinde bir fırsat. Size tavsiye edebileceğimiz ilk yol yaptığınız el işi ürünleri internette satabilirsiniz. Trendyol, Hepsiburada gibi e-ticaret sitelerinden satış yapabilmek için vergi mükellefi olmanız gerekmekte. Eğer böyle bir mükellefiyetiniz yoksa size sosyal medya kanalları ile satış yapmayı öreneceğiz. Burada yaptığınız el işi ürünleri 220 bin TL’ye kadar vergiden muaf olarak satıp gelir elde edebilirsiniz. Bunun için bağlı bulunduğunuz vergi dairesine başvurarak vergiden muaftır yazısı almanız yeterli. Vergi dairesine yaptığınız başvuru sonrası evinize bir vergi yoklama memuru gelecek ve sizin belirttiğiniz ikamette el işi ürünü yaptığınızı tespit edecektir. Bu yoklamanın ardından gerçekten şartları sağlıyorsanız belge tarafınıza verilecektir. Alacağınız bu belge ile evde yaptığınız ürünleri kendi internet siteniz, sosyal medya hesapları, çeşitli sergi ve kermeslerde satış yapabilirsiniz. Ayrıca yapacağınız el işlerine fason olarak talip olacak pek çok firma ve butik mağaza mevcut. Bu firmaları araştırarak iletişime geçmeniz halinde ev ortamında el işi ürünler yaparak para kazanabilirsiniz. Tekstil firmaları, butik nikah şekeri yapan firmalar, saraciye ayakkabı firmaları evlere fason iş veren sektörlerin başında gelmektedir. Ayrıca yurt dışında Etsy, Shopier gibi dijital platformlar da satış yaparak gelir sağlayabileceğiniz kanallar arasındadır.
El İşi Öğrenmek için Nereden Başlamalıyım?
El işi öğrenmek için merak sardığınız el işi örneklerinin küçük ve kolay modellerini yaparak işe başlayabilirsiniz. Varsa etrafınızda bu anlamda size yol gösterecek kişiler bunlardan yardım almanız daha hızlı ve güvenli bir şekilde öğrenmenize fayda sağlar. Kendi kendinize videolar izleyerek küçük denemeler yapabilirsiniz. Etap etap modelleri yaptıkça daha zor modellere geçiş yaparak el pratikliğinizi arttırabilirsiniz.
El İşi Maliyetleri Nelerdir?
El işi maliyetleri seçeceğiniz el işine göre değişiklik gösterir. Eğer şiş örgü örecekseniz alacağınız şiş numaralarına göre 5 TL’den 60 TL’ye kadar değişen fiyatlardadır. Bunun yanı sıra alacağınız örgü ipi öreceğiniz ürüne göre 1 yumak fiyatı ortalama 13-15 TL civarındadır. Tığ fiyatları 10 TL ile 50 TL arasında tığ ipi fiyatları da 13 TL ile 50 TL arasında değişmektedir.
El İşi Örneklerini Nereden Bulabilirim?
El işi örneklerini el işi dergilerinde, internette ve komşu teyzelerde rahatça bulabilirsiniz. Pinterest bu konuda sınırsız seçeneğin olduğu ulaşılabilir bir paylaşım sitesidir. Ayrıca çeşitli el işi worhshoplar de farklı örnek ve deneyimlerin uygulamalı olarak bulunabileceği yerlerin başında gelir.
El İşi Fiyatları Nelerdir?
El emeği göz nuru tamamen el işçiliğinin hakim olduğu el işi örgülerin fiyatı paha biçilemez olsa da satarken bir fiyat aralığının belirtilmesi gerek. Temel maliyeti işçilik ve el emeği olan ürünlerin fiyatlandırmaları şu şekildedir. El işinin gerçek maliyetini bulmak için ürünün ebadı, kullanılan malzeme kalitesi, harcanan zaman ve uygulanan modelin zorluğu göz önünde bulundurulmalıdır. El işi dantel örmesi çift kişilik bir pikenin 2021 yılı itibari ile satış fiyatı asgari fiyatı 1.000 TL’den başlamaktadır. Dantel el işi masa örtüsü satış fiyatı ise 400 TL, iğne oyası yazma bedeli 70 TL, fiskos masa örtüleri 250 TL, kanaviçe salon takımları 700 TL, havlu kenarları 40 TL, amigurumi bebekler 70 TL alt satış bedelinden listelenmektedir.